Kwas foliowy jest szczególnie ważny, zwłaszcza dla kobiet w wieku rozrodczym, jak i ciężarnych. Jego niedobór jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży. Jakie funkcje w naszym organizmie pełni kwas foliowy? Co się dzieje, gdy zaczyna go brakować? Gdzie znajdziemy go w żywieniu?
Kwas foliowy – definicja.
To inaczej witamina B9, która jest rozpuszczalna w wodzie. Jest niezbędna do prawidłowego rozwoju organizmu, a zwłaszcza układu nerwowego. Znajduje się w wielu produktach spożywczych, zwłaszcza w zielonych warzywach, owocach, a także wątrobie. Wiele produktów jest także fortyfikowanych tą witaminą i co ważniejsze, jej biodostępność jest wyższa. Zalecane dzienne spożycie to 400 mikrogramów kwasu foliowego dziennie. Badania pokazują, że nawet dwukrotnie wyższa dawka jest bezpieczna dla organizmu. Nie zaleca się jednak przekraczania 1mg kwasu foliowego na dobę. Należy również pamiętać, że zbyt wysoki poziom witaminy B9 może maskować poziom witaminy B12.
Kwas foliowy – rola w organizmie.
Jak się okazuje, witamina B9 jest niezwykle ważna w:
-
syntezie, naprawie i metylacji naszego DNA
-
podziale komórek
-
przekształceniu homocysteiny, do metioniny (aminokwasu, który jest niezbędny dla naszego organizmu) – zbyt wysoki poziom homocysteiny zwiększa ryzyko wystąpienia chorób serca;
-
procesie tworzenia czerwonych krwinek (ochrona przed anemią);
-
prawidłowej pracy mózgu.
Poza tym kwas foliowy wykazuje korzystne działanie w przypadku:
-
cukrzycy – wspomaga utrzymanie stabilnego poziomu glukozy we krwi oraz chroni przed jej powikłaniami, np. neuropatią cukrzycową
-
poprawy płodności – poprawia jakość oocytów i zwiększa szansę na zajście w ciążę
-
stanów zapalnych – obniża poziom markerów zapalnych.
Kwas foliowy, a ciąża.
Kwas foliowy odgrywa bardzo ważną rolę w kontekście rozwoju i wzrostu płodu. Suplementacja kwasem foliowym przed ciążą i w trakcie jej trwania, zmniejsza ryzyko rozwoju wad cewy nerwowej u dziecka (np. rozszczep kręgosłupa). Poza tym dba także o prawidłowy rozwój układu nerwowego oraz mózgu u dziecka. Nieprawidłowe wykształcenie nerwów, powoduje niepełnosprawność, a nawet bezmózgowie.
U kobiety ciężarnej obserwujemy mniejsze ryzyko powikłań związanych z ciążą, w tym stanu przedrzucawkowego, a także zapobiega przedwczesnemu porodowi.
Gdzie go znajdziemy?
Żywieniowe źródła kwasu foliowego to:
- ciemnozielone warzywa (sałaty, szpinak, jarmuż, brokuły)
- nasiona roślin strączkowych (fasola, soczewica, groch)
- owoce
- produkty zbożowe z pełnego przemiału.
Warto pamiętać, że im dłuższy czas przechowywania lub wysoka temperatura znacznie zmniejsza ilość kwasu foliowego w żywności.
mgr Dorota Dziuryk
