Z okazji zbliżających się Świąt Wielkiejnocy postanowiliśmy przybliżyć sylwetkę produktu, który w tym czasie zjadany jest w największej ilości. Wkładamy je do święconki, dodajemy do ciasta, faszerujemy i ozdabiamy – mowa oczywiście o jajku. Produkt bardzo wartościowy pod względem odżywczym, zdrowy i niskokaloryczny. Co warto wiedzieć o jajku?
Jajko – wartość odżywcza.
Przede wszystkim jest to komórka rozrodcza. Otoczenie żółtka przez białko, które zamknięte jest w dwóch błonach i otoczone wapniową skorupką, umożliwia rozwinięcie się zarodka.
Średniej wielkości jajko waży około 50 g i dostarcza około 75 kcal. W głównej mierze składa się z pełnowartościowego białka uznanego, jako wzór białka zwierzęcego. Jego największa ilość obecna jest w żółtku, natomiast białko to głównie woda. W jajku znajdziemy także tłuszcz, który stanowi około 11% jego wartości (w przeliczeniu na 100 g produktu).
Jakie właściwości ma jajko?
Skład jajka może być nieco zmienny. Badania pokazują, że różnice między jajkami kur mogą być zależne chociażby od rasy kury.
Do minusów jajka zalicza się jego wysoki stopień alergizacji. Mimo wzorcowego składu i wysokiej wartości odżywczej zaliczane jest do jednego z częstszych alergenów u dzieci. Powodem tego jest obecność owoalbuminy i owomukoidu, substancji obecnych w jego białku. Warto zaznaczyć, że nasz układ immunologiczny często przystosowuje się do tego produktu i z czasem alergia może znacznie osłabnąć. Ponadto obróbka termiczna zmniejsza alergizację nawet do 75%, poprawiając tym samym tolerancję tego produktu.
W jajku znajdziemy lecytynę – jest to lipoproteina obecna we wszystkich błonach komórkowych organizmu. Składnikiem lecytyny jest cholina, dzięki której nabiera ona właściwości prozdrowotnych. Wspomaga ona metabolizm cholesterolu, przez co korzystnie wpływa na stosunek cholesterolu HDL do LDL. To bardzo ważne, ponieważ chroni organizm przed rozwojem chorób układu sercowo – naczyniowego, a także protekcyjnie działa względem wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Barwnikiem żółtka jest luteina, która wykazuje szczególnie ważną właściwość. Do jej głównych zadań należy ochrona wzroku i siatkówki oka, poprzez ograniczone działania promieniowania słonecznego. Zapobiega powstawaniu zwyrodnienia plamki żółtej. Przypisuje się jej także działania antyoksydacyjne.
Zalecane ilości spożycia.
Co do norm spożycia tego produktu ciężko znaleźć wiarygodne informacje. Duża ilość cholesterolu (360 g w 100 g produktu) przemawia za ograniczeniem jego spożycia, zwłaszcza w przypadku osób mających problemy z gospodarką lipidową do 2 sztuk tygodniowo. Z kolei niektóre badania pokazują, że cholesterol zawarty w jajkach nie jest szkodliwy i osoby zdrowe mogą spożywać go w ilości 3-4 sztuk/tygodniowo.
mgr Dorota Dziuryk
_______________
